พระราชวังบางปะอิน

พระราชวังบางปะอินเป็นพระราชวังของพระมหากษัตริย์ตั้งแต่ในสมัยกรุงศรีอยุธยาอยู่ในอำเภอบางปะอิน, จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นที่ประทับแรมของพระมหากษัตริย์ตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา ปัจจุบันยังใช้เป็นสถานที่แปรพระราชฐานของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและพระบรมวงศานุวงศ์ และเป็นพระราชวังที่เปิดให้ประชาชนเข้าชมได้

พระราชวังบางปะอินตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา ห่างจากกรุงเทพฯประมาณ 60 กิโลเมตร สร้างโดยสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง พระราชวังแห่งนี้ถูกใช้จนกระทั่งถึงช่วงของการล่มสลายของอยุธยาและได้รับการบูรณะโดยรัชกาลที่ 5 แห่งราชวงศ์จักรี

พระราชวังแห่งนี้เป็นพระราชวังขนาดใหญ่ ที่ประกอบด้วยอาคารหลายหลัง ที่สร้างขึ้นในรูปแบบสถาปัตยกรรมที่แตกต่างกันทั้งในแบบไทย ยุโรป จีน และขอม กล่าวคือ พระที่นั่งไอศวรรย์ทิพยอาสน์ เป็นพระที่นั่งปราสาทโถงกลางน้ำที่สร้างแบบจตุรมุข พระที่นั่งเวหาศน์จำรูญ เป็นพระที่นั่งสองชั้น สถาปัตยกรรมแบบจีน พระที่นั่งวโรภาษพิมาน เป็นพระที่นั่งทรงตึกชั้นเดียว ซึ่งใช้เป็นที่ประทับแรมของพระบรมวงศ์เมื่อเสด็จแปรพระราชฐานมาประทับ ณ พระราชวังบางปะอิน พระที่นั่งอุทยานภูมิเสถียร สร้างด้วยไม้ สไตล์ยุโรป แบบสวิสชาเล่ต์ 2 ชั้น หอวิฑูรทัศนามีลักษณะเป็นหอคอยสูง 3 ชั้น 12 เหลี่ยม ยอดหอคอยคลุมด้วยหลังคารูปครึ่งวงกลม มีสถาปัตยกรรมผสมผสานของยุโรป ตัวอาคารทาสีแดงสลับเหลือง ใช้สำหรับเป็นที่เสด็จขึ้นไปทอดพระเนตรภูมิประเทศโดยรอบของพระราชวัง

สัญลักษณ์ของพระราชวังบางปะอินคือ พระที่นั่งไอศวรรย์ทิพยอาสน์ เป็น พระที่นั่งทรงไทยโบราณที่สร้างขึ้นกลางสระน้ำ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) โดยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จำลองแบบมาจากพระที่นั่งอาภรณ์กิโมกข์ปราสาท ในพระบรมมหาราชวัง สร้างแล้วเสร็จเมื่อปี พ.ศ. 2419 และพระราชทานนามว่า “พระที่นั่งไอศวรรย์ทิพยอาสน์” ในปัจจุบันเป็นที่ประดิษฐานพระบรมรูปหล่อสัมฤทธิ์ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวในฉลองพระองค์เต็มยศจอมพลทหารบก

พระที่นั่งเวหาญจำรูญ เป็นพระที่นั่งสองชั้น สร้างในแบบศิลปะจีน โดยกลุ่มพ่อค้าชาวจีนในไทยสร้างน้อมเกล้าฯ ถวายพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในปี พ.ศ. 2432 ชั้นแรกเป็นห้องบัลลังก์ในสไตล์จีน ชั้นที่สองมีแท่นบูชาที่ประดิษฐานแผ่นป้ายชื่อถวายแด่สมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระที่นั่งแห่งนี้เป็นพระราชวังที่สวยงามที่เต็มไปด้วยการตกแต่งที่ละเอียดอ่อนด้วยเฟอร์นิเจอร์ของจีน

พระที่นั่งวโรภาษพิมาน เป็นพระที่นั่งทรงตึกชั้นเดียว พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างป็นพระที่นั่งสไตล์ยุโรปแบบนีโอคลาสสิก ภายในอาคารมีการตกแต่งด้วยภาพสีน้ำมันที่สวยงาม ซึ่งแสดงถึงเหตุการณ์สำคัญในประวัติศาสตร์และวรรณคดีไทย

พระที่นั่งอุทยานภูมิเสถียร เป็นพระที่นั่งเรือนไม้ที่สร้างแบบแบบชาเลต์ของสวิส ภายในตกแต่งแบบยุโรป เป็นที่ประทับที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดปรานมากที่สุด น่าเสียดายที่อาคารไม้ดั้งเดิมถูกเผาในปี 2481 ต่อมาในปี พ.ศ. 2537 สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิต์ พระบรมราชินีนาถ ได้ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต สร้างพระที่นั่งอุทยานภูมิเสถียรขึ้นใหม่

หอวิฑูรทัศนา เป็นหอสูงยอดมน ตั้งอยู่กลางเกาะในพระราชอุทยาน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2424 เพื่อใช้เป็นหอสังเกตการณ์เพื่อชมภูมิประเทศโดยรอบ

พระราชวังบางปะอิน ใช้เป็นที่ต้อนรับพระราชอาคันตุกะหลายพระองค์ โดยในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวนั้น ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดการต้อนรับพระเจ้าซาร์แห่งรัสเซีย ซึ่งในสมัยนั้นพระองค์ยังดำรงตำแหน่งเป็นแกรนด์ดุ๊กซาร์วิตส์แห่งรัสเซีย ซึ่งงานรับเสด็จในครั้งนั้นเป็นงานที่ใหญ่มาก
พระราชวังบางปะอิน มีสถานที่ที่น่าประทับใจจำนวนมากซึ่งสร้างขึ้นในรูปแบบสถาปัตยกรรมที่แตกต่างกันมาก ทั้งในแบบไทย จีนและยุโรป บริเวณภูมิทัศน์ขนาดใหญ่ได้รับการดูแลเป็นอย่างดี ทำให้พระราชวังแห่งนี้เป็นพระราชวังเก่าที่มีเอกลักษณ์ และและบอกเล่าเรื่องราวของประวัติศาสตร์ไทยได้เป็นอย่างดี